Darowizna na rzecz członka rodziny

Przekazywanie formy własności może przybierać różne formy – jedną z nich jest darowizna. Członkowie rodzin chętnie z niej korzystają, ponieważ mogą w ten sposób uniknąć płacenia podatku od spadków i darowizn. Jak to wygląda w praktyce?

W powszechnej opinii wciąż pokutuje przekonanie, że darowizna wśród członków rodziny jest darmowa. Nie jest to jednak do końca prawdą, ponieważ wszystko zależy od przynależności do określonej grupy podatkowej. Możliwość całkowitego zwolnienia z obowiązku podatkowego przysługuje jedynie członkom najbliższej rodziny – ale pod pewnymi warunkami. Warto zatem orientować się w przepisach, gdyż pozwala uniknąć to przykrych niespodzianek.

Grupa podatkowa a kwota wolna od podatku

Wyróżnia się trzy podstawowe grupy podatkowe, w obrębie których obowiązują pewne limity – ich przekroczenie powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Do I grupy podatkowej należą: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i  teściowie. Kwota wolna od podatku wynosi tutaj 9637 zł. II grupę podatkową tworzą: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie, pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków, rodzeństwa małżonków i małżonków innych zstępnych. Kwota wolna od podatku wynosi 7276 zł. III grupę podatkową stanowią inni nabywcy, których obowiązuje limit w wysokości 4902 zł.

Ponadto w obrębie I grupy podatkowej funkcjonuje 0 grupa podatkowa – i to właśnie w rozumienia przepisów o darowiznach jest najbliższa rodzina. Są to: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha. Te osoby w związku z przekazaniem darowizny mogą uniknąć płacenia podatku – bez względu na to, jaka była wartość przedmiotu darowizny.

Darowizna na rzecz członka rodziny – ważne informacje

Decydując się  na przekazanie darowizny na rzecz członka rodziny, trzeba pamiętać o kilku istotnych sprawach:

– umowa powinna mieć formę pisemną i zawierać szereg istotnych informacji niezbędnych do realizacji umowy,

– w niektórych przypadkach obowiązkowe jest zawarcie umowy u notariusza – akt notarialny wymagany jest przy umowach darowizny własności i użytkowania wieczystego nieruchomości oraz praw spółdzielczych,

– członkowie 0 grupy podatkowej są zwolnieni z obowiązku podatkowego, jeśli darowizna jest udokumentowana oraz została zgłoszona do urzędu skarbowego w przeciągu 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego (zgłoszenia dokonuje się na formularzu SD-Z2),

– darowiznę trzeba uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym – nie muszą tego robić jedynie członkowie najbliższej rodziny (o ile spełnione zostały warunki przedstawione w powyższym punkcie),

– formularza SD-Z2 nie trzeba składać, jeśli umowa darowizny została zawarta u notariusza – na nim spoczywa odpowiedzialność za dokonanie zgłoszenia i pobranie podatku,

– o ile członkowie grupy 0 mają 6 miesięcy na zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego, o tyle w przypadku pozostałych podatników jest to miesiąc,

– co do zasady do zapłacenia podatku zobligowany jest obdarowany – chyba że strony umowy postanowiły inaczej (stosowna informacja powinna się znaleźć w umowie),

– w niektórych sytuacjach darowizna jest opodatkowana podatkiem VAT – ma to miejsce, gdy dochodzi do przekazywania przez przedsiębiorcę w formie darowizny towarów lub materiałów.